Serbia ka forcuar bashkëpunimin me NATO-n pas deklaratave të ambasadorit rus në Beograd se krijimi i një baze ushtarake ruse në atë vend është në listën e “interesave” të Moskës, shkruan Moscow Times.
Për këto pretendime kanë edhe “prova” – burime nga Beogradi, por edhe një deklaratë e një zyrtari amerikan përgjegjës për bashkëpunimin mes ushtrisë serbe dhe SHBA-së.
Mirëpo, ekziston edhe ana tjetër e medaljes – deklarata e presidentit serb Aleksandar Vuçiç, i cili nga ana tjetër thekson se “Serbisë nuk i duhen bazat ushtarake të askujt”.
“Serbia do të ruajë neutralitetin ushtarak dhe marrëdhëniet aleate. Nuk do të turpërohet për lidhjet e saj me Rusinë, Kinën, SHBA-në dhe BE-në, por do të kujdeset për veten”, tha Vuçiç.
Gazeta ruse “Kommersant” i vlerëson këto deklarata të Vuçiçit si “mjaft të përmbajtura dhe ato u perceptuan si synimi i tij për të mos e shtyrë çështjen e bazës ushtarake ruse nga njëra anë dhe për të mos prishur marrëdhëniet me Moskën nga ana tjetër”.
Baza “Jug” afër Bujanocit
Moscow Times transmeton shkrimin e Komersant-it, i cili, duke iu referuar burimeve në Beograd, thekson se ushtria serbe po zgjeron bashkëpunimin me SHBA në bazën ushtarake “Jug” afër Bujanocit.
Sipas këtij zyrtari, Uashingtoni dhe Beogradi planifikojnë të zhvillojnë bazën “Jug” si “qendra kryesore stërvitore për ushtrinë serbe sipas standardeve të NATO-s dhe trajnimin e forcave speciale serbe për operacione paqeje”.
Gjithashtu, gazeta thekson se deklarata e Vuçiçit vjen disa ditë pasi ambasadori rus në Beograd, Aleksandar Bocan-Kharchenko, la të kuptohet për mundësinë e krijimit të një baze ushtarake ruse në atë vend.
Megjithatë, ekziston edhe ana tjetër e medaljes – deklarata e presidentit serb Aleksandar Vuçiç, i cili thekson se “Serbia nuk ka nevojë për bazat ushtarake të askujt”.
“Serbia do të ruajë neutralitetin ushtarak dhe marrëdhëniet aleate. Nuk do të turpërohet për lidhjet e saj me Rusinë, Kinën, SHBA-në dhe BE-në, por do të kujdeset për veten”, tha Vuçiç.
Gazeta ruse Kommersant i vlerëson këto deklarata të Vuçiçit si “mjaft të përmbajtura dhe ato u perceptuan si synimi i tij për të mos e shtyrë çështjen e bazës ushtarake ruse nga njëra anë dhe për të mos prishur marrëdhëniet me Moskën nga ana tjetër”.
Ata po ashtu theksojnë se të njëjtin informacion e ka konfirmuar edhe shefi i Zyrës Amerikane për Bashkëpunim Mbrojtës (ODC), Aleksandro Pedraza, i cili koordinon ndërveprimin e ushtrisë serbe me Pentagonin.
Kharchenko, thonë ata, e quajti atë “një çështje të interesit të Moskës”, duke vënë në dukje megjithatë se krijimi i bazave mbetet një “çështje sovrane” për autoritetet serbe.
Kjo deklaratë, shkruan Kommersant, ngriti një furtunë të madhe në Serbi dhe thekson se shumë media dhe ekspertë serbë fajësuan menjëherë Rusinë për “minimin e qëllimshëm të interesave të Serbisë duke përhapur informacione për bazën ushtarake ruse”.
Mesazhi i Lukashenkos
Komersant, si dhe Moscow Times, kujtojnë se deklarata e ambasadorit rus pasoi vetëm shtatë ditë pas deklaratës së presidentit të Bjellorusisë, Aleksandër Lukashenko, i cili në dukje i paprovokuar iu referua politikës së Beogradit zyrtar.
“Serbia do të donte të ulet në tre karrige: BE, SHBA, Rusi, por nuk do të jetë më e mundur,” paralajmëroi ai “miqtë e tij të serbëve“.
Gazeta shkruan se në Serbi këto fjalë “pothuajse unanimisht u vlerësuan si një ftesë për Beogradin për të marrë anën e Moskës në konfrontimin aktual gjeopolitik, të cilin ajo e dërgoi përmes aleatit të saj bjellorus”.
Sinjale të vogla – të mëdha
Sipas ish-ambasadorit të Serbisë në Minsk, Sreçko Gjukiç, udhëheqja ruse është e pakënaqur që Serbia e quan veten mike të Rusisë, por në të njëjtën kohë mban marrëdhënie të mira me Perëndimin.
“Ky lloj sinjali është pothuajse hera e parë që i dërgohet Serbisë nga lindja dhe është jashtëzakonisht e qartë: Beogradi mund të llogarisë në Rusinë dhe Bjellorusinë nëse merr anën e tyre,” thotë Gjukiç, i cili sqaron:
“Kjo do të thotë se Serbia, nëse e quan veten mike të Rusisë dhe Bjellorusisë, nuk duhet të ketë miq në krah dhe të shkojë me Moskën dhe Minskun deri në fund ose të shkojë në anën tjetër,” shpjegon ai, duke vënë në dukje se “nuk do të punoni në të dyja anët.”
Megjithatë, në muajt e ardhshëm, nuk ka gjasa që ndryshimet kardinale në këtë politikë të Beogradit të jenë reale derisa “karriget të fillojnë të ndahen”.
Nën syrin vigjilent të Perëndimit
Sipas kësaj media ruse, Serbia është nën një vëmendje të madhe nga Perëndimi në lidhje me formimin e qeverisë së re të Serbisë dhe vendimin për t’iu bashkuar sanksioneve kundër Rusisë.
Në të njëjtën kohë, shkruajnë ata, Vuçiç nuk dëshiron t’i prishë marrëdhëniet me Moskën, pasi ajo “i ofron Serbisë gazin më të lirë në Evropë dhe e mbështet atë në Kosovë”.
