Një mjek në Seattle, i cili kishte qenë duke trajtuar njerëzit që vdesin nga koronavirusi, u bë vetë pacient i infeksionit. Një burrë nga Phoenix kaloi nga simptoma të lehta, në mbështetjen e jetës me ventilator brenda disa ditësh.
Të dy burrat ishin nën 60 vjeç dhe kishin qenë të shëndetshëm përpara se të gjendeshin të sëmurë për jetën me COVID-19 dhe të mbaheshin gjallë nga ventilatorët.
Por mjekët e tyre ndërmorën një rrezik dhe kryen një procedurë eksperimentale për të shtuar oksigjenin përsëri në gjakun e tyre në një përpjekje të fundit për t’i shpëtuar jetën.
Tani Dr Ryan Padgett, 44 vjeç, dhe Enes Dedic, 53 vjeç, po marrin frymë vetë dhe janë pa koronavirus. Ata janë ndër të parët pacientë në botë që trajtohen me një procedurë të njohur si ‘ECMO’ – oksigjenimi i membranës ekstrakorporale.
Mjekët heqin gjakun e pacientëve nga trupat e tyre, e përtërijnë atë me oksigjen dhe ia kthejnë pacientëve kur ventilimi mekanik nuk është i mjaftueshëm për të shpëtuar jetën e tyre, dhe këta shembuj të hershëm sugjerojnë se mund të jetë ndër armët më të mira të spitaleve për të luftuar koronavirusin në pacientët më të sëmurë.
Spitale të ndryshme nëpër SHBA kanë filluar të eksperimentojnë me ECMO si një shtesë për ventilimin, duke përfshirë të paktën një në Nju Jork, si dhe objektet Phoenix dhe Seattle ku trajtohen Dedic dhe Dr Padgett, respektivisht.
“Ky është një film shpëtimi, nuk ndodh shpesh në botën reale”, i tha Dr Padgett gazetës “Los Angeles Times”. “Unë jam thjesht marrësi me fat i metodës që thotë: Nuk ke mbaruar, ne do të të bëjmë një eksperiment për të shpëtuar”.
Dr Padgett ishte duke u trajtuar në të njëjtin spital, ku ai punonte, “EvergreenHealth” dhe, rastësisht, ku u trajtua pacienti i parë i konfirmuar me koronavirus në SHBA.
Ndërsa Dr Padgett nuk po reagonte dhe as po merrte mirë oksigjenin, kolegët e tij kontaktuan një spital aty pranë, “Qendrën Mjekësore Suedeze”, e cila kishte një makinë ECMO.
Dr Padgett u transferua atje dhe u lidh në makineri me shpresën se mund ta ndihmonte trupin e tij të merrte oksigjenin aq të nevojshëm.
Ndërsa pacientët me koronavirus të sëmurë kritikë vërshojnë në spitalet e tyre, mjekët kanë vërejtur një prirje të çuditshme.
Edhe ata që nuk po përpiqen të marrin frymë dhe nuk tregojnë akoma shenja të privimit të oksigjenit kanë nivele kaq të ulta në gjakun e tyre sa që një raport laboratori do të sugjeronte që ata tashmë kanë vdekur, raportoi “Stat News”.
Vendosja e këtyre pacientëve në ventilatorë për periudha të zgjatura mund të dëmtojë mushkëritë e tyre tashmë të brishta, dhe në New York City, 80 përqind e pacientëve me ventilim po vdesin.
Ventilimi mekanik mund të marrë frymë për ta, por nuk është gjithmonë i mjaftueshme për të shpëtuar jetën e një pacienti.
Sidoqoftë, ventilatorët janë shpresa më e mirë për pacientët me koronavirus të sëmurë në mënyrë kritike, por ato janë afatshkurtër.
Kështu që mjekët po garojnë për të gjetur alternativa ose suplemente. Mjekët që mjekonin Dedic dhe Dr Padgett iu drejtuan ECMO. ECMO punon në mënyrë të ngjashme me makineritë e bajpasit të zemrës dhe mushkërive, duke pompuar mekanikisht gjakun dhe ajrin për pacientin ndërsa ata janë duke kaluar procedurën.
Makina e përdorur për ECMO heq gjakun nga trupi, përdor një mushkëri artificiale për të injektuar oksigjenin në qelizat e kuqe të uritura të gjakut, pastaj pompon gjakun përsëri në trupat e tyre, duke ndihmuar në parandalimin e vdekjes qelizore në indet e privuara nga oksigjeni.
Në rastin e Dr Padgett, edhe ECMO nuk dukej se ishte e mjaftueshme për të ndaluar inflamacionin që mbyti trupin e tij. Ai ishte akoma në mes të një stuhie citokine, me një mbingarkesë të këtyre qelizave imune që po e vriste.
Kështu që mjekët e Dr. Padgett i dhanë gjithashtu “Acterma”, një artrit reumatoid dhe ilaç kanceroz që shtyp sistemin imunitar me shpresën se do të qetësonte reagimin e tepërt që ai kishte ndaj koronavirusit.
Brenda disa ditësh, Dr Padgett ishte jashtë aparaturave të mbështetjes së jetës, pa tubin e tij të frymëmarrjes, i zgjuar dhe në gjendje të komunikonte me familjen e tij. U deshën 11 ditë që Dedic, i cili u trajtua në Qendrën Mjekësore “John C Lincoln” në Phoenix, Arizona, të zgjohej nga koma e tij, sipas “Azfamily.com”.
Edhe ai ishte transferuar atje sepse spitali kishte një makinë ECMO, pasi gjendja e tij u rëndua pavarësisht dy ditëve qëndrimi në një ventilator.
Dedic ishte personi i parë në Arizona që u trajtua me ECMO, dhe mjekët që e trajtuan atë tani po trajnojnë të tjerët në atë shtet që të përdorin metodën.
Shpresa është se metoda mund të jetë një ndihmë dytësore për pacientët në mbështetje të jetës, ndihmë për të kufizuar dëmtimin që ventilimi mund të shkaktojë në mushkëritë e tyre dhe të plotësojë mungesën e furnizimit të ventilatorëve.