Sipërmarrësi miliarder me origjinë nga Afrika e Jugut, Elon Musk, punoi ilegalisht në Shtetet e Bashkuara për një periudhë të shkurtër në vitet 1990 kur themeloi një kompani, sipas një raporti të Washington Post.
Musk e mohoi raportin sot, duke thënë se ai ishte lejuar të punonte ligjërisht në SHBA gjatë asaj kohe. “Unë isha në një vizë J-1 që u konvertua në një H1-B. Ata e dinë këtë, pasi kanë të gjitha të dhënat e mia” shkroi ai në një postim në platformën e mediave sociale X.
Viza J-1 Exchange Visitor është për studentët e huaj që studiojnë në universitetet amerikane, ndërsa H1- Viza B jepet për punësim të përkohshëm.
Sipas gazetës, Musk mbërriti në Palo Alto, Kaliforni në vitin 1995 për të studiuar në Universitetin Stanford, por nuk u regjistrua kurrë në programin e diplomimit. Në vend të kësaj, ai zhvilloi kompaninë e softuerit Zip2, të cilën e shiti në vitin 1999 për rreth 300 milionë dollarë.
Dy ekspertë të ligjit të imigracionit të cituar nga Washington Post, thanë se Musk do të duhej të regjistrohej në një program studimi së plotë në mënyrë që të mbajë një leje pune të vlefshme si student.
Në një podcast të vitit 2020 të cituar nga WP, vetë Musk tha: “Isha atje në mënyrë legjitime, por supozohej të bëja punë studentore. Më lejuan të punoja për të mbajtur veten disi”.
Dy nga ish-kolegët e Musk kujtojnë se sipërmarrësi mori lejen e tij të punës në SHBA rreth vitit 1997.
Musk po mbështet kandidatin presidencial republikan Donald Trump në zgjedhjet presidenciale të 5 nëntorit, përball nënpresidentes demokrate Kamala Harris, në një betejë të ngushtë.
Trump prej vitesh i ka karakterizuar emigrantët si pushtues dhe kriminelë dhe gjatë presidencës së tij 2017-2021 mori masa të ashpra për të frenuar imigracionin legal dhe të paligjshëm. Ai premton se nëse rizgjidhet do të punojë për të dëbuar numrin më të madh të emigrantëve në historinë e SHBA.
Çfarë shkruan Washington Post
Gazeta amerikane raportoi në raportin e saj se Musk mbërriti në Palo Alto, Kaliforni në vitin 1995 për të studiuar në Universitetin e Stanfordit, por ai kurrë nuk e përfundoi regjistrimin e tij në programin e tij master atje. Në vend të kësaj, ai themeloi kompaninë e softuerit Zip2, të cilën e shiti në vitin 1999 për rreth 300 milionë dollarë.
Mungesa e një leje pune ligjore ngriti shqetësime kur Mohr Davidow Ventures investoi 3 milionë dollarë në Zip2, me një marrëveshje që kërkonte që Musk dhe vëllai i tij Kimball të merrnin një leje pune ligjore brenda 45 ditëve. “Firma e investimeve nuk donte të rrezikonte të ardhmen e kompanisë nëse themeluesit e saj deportoheshin ,” shpjegoi anëtari i atëhershëm i bordit të Zip2, Derek Proudian.
Në një raport të vitit 2005, Musk pranoi se ai aplikoi në Stanford thjesht për të qëndruar në SHBA, pasi ai nuk kishte as para për kërkime dhe as leje qëndrimi të ligjshëm.
Në të njëjtën kohë, në një deponim të vitit 2009, ai shprehet se pak ditë pas mbërritjes, ka vendosur të mos ndjekë kurset, duke nisur menjëherë punën në Zip2.
Sipas gazetës, vendimi i tij e la atë pa bazë ligjore për të qëndruar në vend. Ish-avokati i Departamentit të Drejtësisë, Leon Fresco, thekson: “Nuk mund ta braktisësh shkollën për të nisur një biznes, edhe nëse nuk paguhesh menjëherë”.
Politika amerikane e imigracionit në vitet 1990 për studentët ishte më e relaksuar veçanërisht përpara sulmeve terroriste të 11 shtatorit 2001. Musk, i cili mori nënshtetësinë kanadeze nëpërmjet nënës së tij, nuk do të kishte nevojë për vizë të Departamentit të Shtetit për të studiuar në një universitet amerikan.
Ai thjesht mund t’u tregonte rojeve kufitare amerikane dokumentet e regjistrimit në universitetin amerikan dhe të hynte në Shtetet e Bashkuara nën statusin e studentit, thanë ekspertët ligjorë.
Studentët ndërkombëtarë të regjistruar në programet e diplomës në SHBA mund të lejohen të punojnë me kohë të pjesshme dhe për një periudhë të kufizuar kohore në mënyrë që të plotësojnë kërkesat e tyre për diplomë. Adam Cohen, një avokat i specializuar në vizat e punës, tha se Musk mund të merrte një leje pune si student, por kjo do t’i kërkonte atij të ndjekë një kurs të plotë studimi në Stanford.
Ish-bashkëpunëtorët e Musk në Zip2 theksojnë se qëndrimi i tij në vend nuk do të ishte lejuar nëse ky fakt do të dilte në dritë. Megjithatë, Musk duket se po e minimizon këtë çështje, pasi ai deklaroi në vitin 2020 se kishte një “leje pune studentore”, e cila nuk është konfirmuar.
Mbështetja e tij e fundit për Trump dhe deklaratat kundër emigracionit të paligjshëm po shkaktojnë polemika, duke pasur parasysh se ai dukej se binte ndesh me ligjet e imigracionit në fillim të karrierës së tij. Në raportet e zbuluara nga Washington Post, Musk po bën thirrje për masa më të ashpra kundër emigrantëve pa dokumente.
Një rast i ngjashëm me vëllain e tij, Kimball, i cili madje kishte pranuar se nuk kishte një leje pune ligjore kur kaloi kufirin me informacione të rreme për të marrë pjesë në një takim vendimtar të investitorëve Zip2. Kimball më vonë raportoi: “Kur na financuan, ata zbuluan se ishim emigrantë të paligjshëm.”
Firma e investimeve Mohr Davidow Ventures është gjithashtu në qendër të vëmendjes, sipas dokumenteve, e cila ka punësuar një avokat për të trajtuar lejet e punës së vëllezërve Musk, ndërsa investitorëve iu tha se çështja duhej të zgjidhej përpara ofertës së parë publike të kompanisë.