Operacionet në centralin bërthamor të Zaporizhzhia në Ukrainë, të kontrolluar nga Rusia, janë ndalur plotësisht si masë sigurie, pasi frika për një katastrofë rrezatimi vazhdon. Energoatom, agjencia shtetërore përgjegjëse për centralin, ka bërë me dije së fundmi se puna në objekt ishte “ndërprerë plotësisht” pasi shkëputi njësinë e energjisë në orët e para të mëngjesit të sotëm.
Nga ana tjetër, Kievi u bëri thirrje të mërkurën banorëve të zonave përreth uzinës, të cilat kontrollohen nga Rusia, të evakuohen për sigurinë e tyre. Uzina e Zaporizhzhias është më e madhja në Europë dhe dëmet që mund të shkaktohen nga rrezatimi bërthamor mund të jenë katastrofike.
Centrali me gjashtë reaktorë, Zaporizhzhia u shkëput nga rrjeti javën e kaluar pasi të gjitha linjat e tij të energjisë u shkëputën si rezultat i luftimeve në zonë dhe po funksiononte në “modalitetin ishullor” për disa ditë, duke gjeneruar energji elektrike vetëm për sistemet e rëndësishme të ftohjes.
Rusia dhe Ukraina akuzojnë njëra-tjetrën për dëmtimin e linjave të energjisë që lidhin termocentralin me rrjetin raketor dhe artilerinë e rëndë, duke rrezikuar kështu shkaktimin e një fatkeqësie bërthamore. Presidenti ukrainas, Volodymyr Zelenskyy ka bërë thirrje që zona përreth të çmilitarizohet.
“Energoatom” tha se rivendosi në kapacitet operacional një linjë komunikimi me sistemin energjetik, për të cilin tha se ishte dëmtuar nga granatimet ruse, duke lejuar që centrali të fuqizohej nga sistemi energjetik i Ukrainës. “Prandaj, u mor një vendim për mbylljen e njësisë energjetike nr. 6 dhe transferimin e saj në gjendjen më të sigurt , mbylljen e ftohtë”, thuhet në njoftim.
Rreziku i dëmtimit të mëtejshëm të linjës “mbetet i lartë”, gjë që do të detyronte impiantin të “ushqehej me energji nga gjeneratorë me naftë, kohëzgjatja e të cilave është e kufizuar nga burimi teknologjik dhe sasia e karburantit dizel në dispozicion”, tha “Energoatom”. Fabrika atomike, një nga 10 stacionet më të mëdha bërthamore në botë, është pushtuar nga forcat ruse që në fazat e hershme të luftës.
Energoatom u bëri thirrje forcave ruse të largohen nga centrali Zaporizhzhia dhe të lejojnë krijimin e “një zone të çmilitarizuar” rreth tij. Agjencia Ndërkombëtare e Energjisë Atomike, mbikëqyrësi bërthamor i Kombeve të Bashkuara që ka dy ekspertë në termocentral, ka kërkuar gjithashtu një zonë të sigurt rreth centralit për të shmangur një fatkeqësi.