Askush nuk besonte se Gjermania do të ishte ajo që do t’i dërgonte përgjigjen më të fortë presidentit rus Vladimir Putin për shkak të asaj që shumë e konsiderojnë fillimin e pushtimit të Ukrainës, përkatësisht njohjen nga Rusia të pavarësisë së Donbasit në Ukrainën lindore.
Vetëm pak ditë më parë, kancelari gjerman Olaf Scholz u pa si një ‘lidhje e dobët’ në aleancën perëndimore me refuzimin e tij për të armatosur Ukrainën dhe qëndrimin e tij të paqartë për gazin rus. Gjermania thuhet se ishte një aleat jo i besueshëm.
Por jo më, shkruan The Telegraph . Me lëvizjen e tij vendimtare për mbylljen e gazsjellësit Nord Stream 2, pra ndalimin e procesit të dhënies së lejeve të punës deri në një njoftim të dytë, Scholz e pozicionoi Gjermaninë si lider në përgjigjen e Perëndimit ndaj manovrave të Putinit.
Kryeministri britanik Boris Johnson foli ashpër, por ofroi pak. Sanksionet që ai njoftoi të martën janë vënë nën kritika nga vetë ligjvënësit e tij, me vëzhguesit rusë që i quajtën ato një “shaka”.
Joe Biden ka ‘tërhequr frenat’ duke njoftuar sanksione të kufizuara, por me një plan masash më të ashpra për më vonë, veçanërisht nëse Rusia nis një pushtim të hapur, siç u tha.
Shpresat e Rusisë për të kapur Evropën në një ‘lidhje’ energjetike
Scholz, nga ana tjetër, u hodh drejt e në fyt, duke mbyllur një tubacion 8 miliardë paund që ishte një pjesë jetike e strategjisë së Putinit për të kapur ‘për kravate’ Evropën energjikisht.
Në të njëjtën kohë, kancelari gjerman nuk i zbuti fjalët dhe nuk e teproi, duke bërë të qartë se ky nuk është një veprim i përkohshëm dhe se gazsjellësi mund të mos fillojë kurrë të funksionojë.
“Sigurisht që nuk do të këshilloja askënd që të vinte bast për të”, tha Scholz për televizionin gjerman. “Ne jemi larg nga kjo tani,” shtoi ai.
Tani krejt papritur, sipas një gazete londineze, Olaf Scholz duket si i vetmi i rritur në dhomë. Kështu, menjëherë në Twitter nisën diskutimet dhe idetë për ta shpallur Scholz-in ‘udhëheqësin e ri të botës perëndimore’, që sipas Telegrafit është një rol që ai nuk do ta dëshironte dhe që as nuk do t’i shkonte.
Por sigurisht që ekziston pyetja se çfarë fshihet pas këtij ndryshimi të dukshëm dhe të papritur të drejtimit, por ndoshta nuk është aspak një ndryshim apo ndryshim i madh – ndoshta kancelari gjerman sapo ka zbatuar parimin e vjetër të politikës së jashtme të Theodore Roosevelt: “Flisni butësisht dhe duke mbajtur një shkop të madh”.
Gjermania sigurisht që mban me vete një shkop më të madh se shumica kur bëhet fjalë për marrëdhëniet ekonomike me Rusinë.
Një arsye për të mirëpritur një qëndrim kaq të qartë të ri nga Berlini është se Gjermania është deri tani partneri më i madh tregtar evropian i Rusisë. Ajo përbënte një të tretën e eksporteve të Bashkimit Evropian në Rusi në vitin 2021, dhe për gjashtë vitet e fundit ka qenë importuesi më i madh nga ai vend midis anëtarëve të BE-së.
Që sanksionet ekonomike të kenë ndonjë shans për të funksionuar vërtet, Gjermania duhet të jetë e pranishme në skenë.
Vendimi u mbështet nga mbështetësit më të zjarrtë të gazsjellësit
Në Berlin përflitet se Scholz prej kohësh kishte thënë privatisht se është e qartë se projekti i gazsjellësit do të duhet të ndërpritet nëse Rusia pushton Ukrainën, por ai nuk pranoi ta bënte publike.
Ai mund të ketë llogaritur se kërcënimet publike nuk ka gjasa të kenë shumë ndikim mbi Putinin – dhe zhvillimet duket se e kanë konfirmuar këtë – dhe vetëm do të nxisnin mosmarrëveshje nga shumë mbështetës të Nord Stream 2 në Gjermani. Por kur tanket ruse u nisën, papritmas ishte një histori tjetër.
Por ka arsye për të besuar se lëvizja e Scholz kundër Nord Stream mund të jetë një sinjal i një ndryshimi ‘sizmik’ në marrëdhëniet e Gjermanisë me Rusinë.
Është veçanërisht e habitshme që ky vendim i qeverisë gjermane u mbështet edhe nga disa prej mbështetësve më të zjarrtë gjermanë të gazsjellësit.
“Unë kam qenë gjithmonë një mbështetës i këtij projekti, sepse kam besuar në përfitimet e paqes në politikën ekonomike”, tha ish-ministri i Jashtëm Sigmar Gabriel për radion gjermane. “Por nuk mund ta imagjinoj që projekti do të bëhet realitet pas kësaj, nëse nuk ndodh një mrekulli,” shtoi ai.
“Unë nuk mendoj se dikush duhet të mashtrohet, por ne po përballemi me çmime të larta të energjisë dhe ato do të vazhdojnë të rriten. Por ne duhet të tregojmë se sa vlen paqja për ne në Evropë dhe nuk mendoj se duhet të ikim nga kjo”.
Gjermania ka mbështetur prej kohësh dialogun me Rusinë, por përshtypja është se lëvizja e Putinit në Ukrainën lindore e ka ndryshuar këtë.
“Ishte e drejtë dhe ende e drejtë të mbaheshin hapur kanalet e dialogut,” tha Christoph Heusgen , një ish-këshilltar për politikën e jashtme të ish-kancelares Angela Merkel . “Por ne ishim shumë të vërber – ne gjithmonë e nënvlerësuam brutalitetin dhe pamëshirshmërinë e Putinit”, tha Heusgen.
Të gjitha shenjat sinjalizojnë se kriza mund të ketë pasoja të mëdha për marrëdhëniet gjermano-ruse, por edhe për eksportet ruse të energjisë.
Habeck: Berlini është gati në rast hakmarrjeje
Robert Habeck , zëvendëskancelari gjerman dhe ministër i ekonomisë, thuhet se ishte kyç në bindjen e Scholz-it të ndalonte Nord Stream.
Tani duket se ai është gati të anulojë politikën aktuale të energjisë gjermane dhe të largojë vendin nga varësia nga gazi rus.
“Evropa ka nevojë për një “peizazh” të ndryshëm energjetik, jo rrezikun e një konsorciumi baltik,” tha Habeck. “Në kohë si këto, politika energjetike duhet të vlerësohet gjithmonë në kontekstin e politikës së sigurisë dhe gjeopolitikës.”
Kjo është një lëvizje që me siguri do të mirëpritet nga aleatët perëndimorë të Gjermanisë, të cilët prej kohësh kanë frikë se Rrjedha e Veriut do ta linte Evropën në mëshirën e Putinit.
Habeck pretendon se Gjermania ka ofruar burime alternative të gazit në rast se Rusia ndërpret rrjedhën e hakmarrjes përmes tubacioneve ekzistuese dhe ka premtuar të mbrojë qytetarët nga rritja e çmimeve duke ulur taksat.
Vladimir Putin duket se ka vlerësuar se varësia e Evropës nga gazi rus do ta lejonte atë të vepronte pa u ndëshkuar mbi Ukrainën. Por duke inkurajuar Gjermaninë të ndërmarrë veprimet e duhura, ai mund të ketë bërë vlerësimin e gabuar që mund të jetë vendimtar.
