Rezoluta e Parlamentit Evropian, dënoi qeverinë e SNS-në (Partisë Përparimtare Serbe, të udhëhequr nga Aleksandër Vuçiç) për dhunë në protesta, lidhjen e policisë serbe me huliganë, si dhe injorimin e gjendjes skllavërore të punëtorëve në fabrikën Linglong.
Kjo gjë përfaqëson debakël diplomatik të politikës së jashtme të Aleksandar Vuçiçit dhe një sinjal se Evropa po humbet durimin ndaj presidentit serb, thonë analistët politikë për mediumin serb “Nova”.
Parlamenti Evropian miratoi të enjten një rezolutë urgjente për Serbinë me 586 vota pro, 53 kundër dhe 44 abstenime.
Ky dokument është hartuar nga grupet parlamentare Renew Europe (Rindërtoni Evropën / Liberalët), të Gjelbërve, S&D (Social Demokratët) dhe përfaqësues të së Majtës.
Ndryshe nga rastet e mëparshme, kësaj radhe pas dokumentit qëndronin përfaqësues të Partisë Popullore Evropiane (EPP), e cila në të kaluarën kultivoi marrëdhënie të ngushta me Partinë Progresive Serbe, e cila është edhe anëtare e tyre e asociuar.
Aleatët evropianë ia kthyen shpinën udhëheqësit të SNS-së
Epilogu i votimit në Parlamentin Evropian konfirmoi informacionet e medieve serbe se ish-aleatët e SNS-së i kthyen shpinën liderit të saj Aleksandar Vuçiç dhe dënuan hapur dhunën në protesta, skllavërinë ndaj punëtorëve vietnamezë dhe bashkëpunimin e Policia serbe me huliganë në mbrojtje të muralit Ratko Mlladiç.
Bashkëbiseduesit e “Nova” e cilësuan lobimin e pasuksesshëm të SNS-së si sinjal për partinë në pushtet në Serbi se situata në Parlamentin Evropian po ndryshon dhe se Demokristianët, partia e ish-kancelares Angela Merkel, e cila ishte një mbrojtëse e hapur e kreu i shtetit serb, kanë më pak ndikim.
Sipas redaktorit të European Western Balkans (EWB), Nemanja Todorovic Stiplija, temat e ngritura nga Parlamenti Evropian do të mbeten në fokus dhe do të insistohen nga eurodeputetët, dhe nëse nuk ka përparim apo ndryshim, PE me siguri do t’i përsërisë këto gjetje në rezolutën e saj të rregullt vjetore për Serbinë.
“Për SNS-në, kjo është sigurisht një ngjarje politike negative, sepse këtu shihet se Partia Popullore Evropiane ka disa kufij deri në të cilët do të mbrojë SNS-në, qeverinë në Serbi dhe vetë Aleksandar Vuçiçin, gjë që nuk ka qenë rasti deri më tani”, tha ai.
Nga ana tjetër, diplomati Sreçko GjukiÇ thekson se numri i eurodeputetëve që kanë votuar pro rezolutës për Serbinë është mbresëlënës.
“Hap pas hapi, një politikë reale ndaj autoriteteve në Beograd po përfundon. Të gjitha simulimet se ka një regjim demokratik në Serbi po shemben. Aleksandar Vuçiç është shtyrë pas murit dhe ai duhet t’i përgjigjet komunitetit të gjerë ndërkombëtar”, shprehet ai.
Gjukiç tha se pret që kjo politikë e re ndaj autoriteteve në Serbi të zbatohet nga Komisioni Evropian.
“Kjo rezolutë nuk ka fuqi direkte, detyruese, por nuk mund të anashkalohet. Këtë nuk do ta bëjë as Oliver Varheyili, Komisioneri për Zgjerimin, pavarësisht se ai është lidhja e Vuçiçit nga partia e Orbanit dhe Ursula von der Leyen duhet ta ketë parasysh këtë. Është e pamundur të ulesh në më shumë se një karrige dhe ky është një sinjal i qartë. Ky është një debakli total i politikës së jashtme të Vuçiçit dhe koncepti i manipulimit të tij në marrëdhëniet ndërkombëtare është thyer”, nënvizon bashkëbiseduesi i Nova-s.
Të djathtët dhe konservatorët kundër rezolutës për Serbinë
Kryesisht grupet konservatore dhe të djathta votuan kundër rezolutës për Serbinë në Parlamentin Evropian, ku dominonin deputetë nga Polonia dhe Hungaria.
Sipas Todoroviç Stiplija, kundërshtimi i tyre ndaj rezolutës lidhet me aspiratat e tyre për t’iu kundërvënë gjithmonë partive dhe grupeve të mëdha evropiane.
“Ata nuk e bëjnë këtë sepse në asnjë mënyrë e mbështesin regjimin në Serbi. Edhe pse SNS e sheh se mbështetja e PPE-së nuk është e pakushtëzuar, deri më tani nuk kemi mundur të shohim një afrim domethënës me konservatorët apo të djathtët. Kjo do të ishte ende një lëvizje e rrezikshme”, tha Stipli.
Në tekstin e rezolutës, e cila u miratua të enjten, eurodeputetët ndër të tjera theksuan pozitën e keqe të sektorit civil, si dhe faktin se Serbia vazhdon të mbetet prapa në fushën e lirive të mediave. Ata dënuan fyerjen e opozitës Marinika Tepic në Pink Tv, me shpjegimin se ky është pikërisht një tregues se si funksionojnë mediat e sponsorizuara nga qeveria.
Rezoluta shpreh shqetësimin e thellë të Parlamentit Evropian për problemet serioze me korrupsionin dhe sundimin e ligjit, mungesën e përgjithshme të transparencës dhe vlerësimit të ndikimit të projekteve të infrastrukturës në mjedis dhe shoqëri, duke përfshirë investimet dhe kreditë kineze, dhe kompanitë shumëkombëshe si Rio. Tinto.