Në resortin bullgar St. Kostandini dhe Jelena, jo shumë larg qytetit të Varnës, u zbulua një sarkofag i lashtë romak, i cili për vite me radhë shërbente si tavolinë në një kafene në plazh. Ky zbulim i çuditshëm shkaktoi tronditje dhe shqetësim tek ekspertët e trashëgimisë kulturore, si dhe tek publiku i gjerë.
Sipas një raporti të mediave lokale, sarkofagu u zbulua aksidentalisht nga një ish-polic më 23 korrik, pas së cilës ai njoftoi menjëherë autoritetet përkatëse. Menjëherë pas aplikimit, ekspertët e Muzeut Arkeologjik të Varnës dhe Drejtorisë së Trashëgimisë Kulturore të Ministrisë së Kulturës Bullgare kryen një inspektim në terren.
Sarkofagu, i cili daton në shekullin II ose III pas Krishtit, është prej guri gëlqeror guaskë, një material i zakonshëm në Bullgarinë veriperëndimore. Anët e saj janë të zbukuruara me relieve të përpunuara, duke përfshirë kurora, koka kafshësh dhe labris, gjë që është karakteristikë e sarkofagëve romakë të periudhës. Edhe pse ky artefakt është pa mbulesë, arkeologët kanë konfirmuar vërtetësinë e tij dhe kanë theksuar vlerën e tij të rëndësishme për trashëgiminë kulturore bullgare.
Fotot e sarkofagut, të cilat u shfaqën shpejt në rrjetet sociale, treguan sesi ky artefakt i lashtë shërbente si një tavolinë e improvizuar në një restorant në plazh. Një keqpërdorim i tillë ka shkaktuar zemërim dhe shqetësim tek ekspertët, të cilët theksojnë se çdo gjetje arkeologjike është me vlerë të paçmueshme dhe duhet mbrojtur në mënyrë adekuate.
“Çdo objekt që ka vlerë arkeologjike, pavarësisht se ku, kur dhe kush e ka gjetur, i takon shtetit”, tha arkeologu Aleksandër Minçev për televizionin bullgar, transmeton Sofia Global. Ai bëri thirrje për një hetim se si sarkofagu përfundoi në plazh dhe paralajmëroi se ky ndoshta nuk ishte një rast i izoluar.
Prokuroria e Qarkut në Varna ka nisur tashmë një procedim para-penal për të hetuar rrethanat rreth kësaj shpikje të rëndësishme. Ndërkohë, sarkofagu u transportua në Muzeun Arkeologjik në Varna, ku do t’i nënshtrohet studimit dhe restaurimit të mëtejshëm.
Ky aktivitet tërhoqi vëmendjen për domosdoshmërinë e mbikëqyrjes dhe mbrojtjes më të rreptë të trashëgimisë kulturore në Bullgari, për të parandaluar situata të ngjashme në të ardhmen.
