Serbia ka ruajtur qëllimin e saj strategjik për t’u bashkuar me Bashkimin Evropian, duke kërkuar një ekuilibër midis Lindjes dhe Perëndimit, ndërsa Bosnja vazhdon të përballet me paqëndrueshmëri politike dhe etnike.
Kështu ka thënë ndër të tjera gjenerali Todd Wolters, komandant i Forcave të Armatosura të SHBA-së në Evropë (USEUCOM) dhe Komandant i Forcave të NATO-s në Evropë në një raport të paraqitur në Senat.
Raporti i Walters përfshin gjithashtu një vlerësim të situatës në Ballkanin Perëndimor.
“Ballkani Perëndimor mbetet një rajon i rëndësishëm strategjik si një lidhje për konkurrencën strategjike ku Rusia dhe tani Kina po përdorin ndikimin malinj për të forcuar tensionet ekzistuese etnike në një përpjekje për të nxitur destabilitetin. Rusia po përdor presione sociale dhe politike për të parandaluar harmonizimin dhe integrimin euroatlantik të vendeve,”thotë ai.
“Që nga sulmi rus në Ukrainë, anëtarët dhe partnerët ballkanikë të NATO-s kanë bashkuar forcat e tyre për të ndihmuar dhe mbështetur vendin e agresuar. Shfaqja e Kinës si një sponsor alternativ për bashkëpunimin ekonomik dhe të mbrojtjes, në kushte të dyshimta, e prish më tej rajonin. Me katër aleatët tanë më të rinj të NATO-s, Maqedoninë e Veriut, Malin e Zi, Kroacinë dhe Shqipërinë, ne kemi zgjeruar marrëdhëniet dypalëshe të mbrojtjes në favor të sigurisë kolektive evropiane në krahun jugor të NATO-s,” shton ushtaraku amerikan.
Wolters thotë gjithashtu se Kosova dhe Serbia duhet të bëjnë përparim të rëndësishëm drejt normalizimit të marrëdhënieve.
“Ne mbështesim dialogun e ndërmjetësuar nga BE-ja ndërmjet palëve që punojnë për një zgjidhje paqësore dhe të qëndrueshme. Forca e NATO-s për Kosovën (KFOR) ruan një kontribut të vogël por të rëndësishëm të SHBA-së në forcimin e stabilitetit rajonal. KFOR-i ofron kushtet e nevojshme për një mjedis të sigurt në arritjen e një zgjidhjeje politike për normalizimin e marrëdhënieve ndërmjet Serbisë dhe Kosovës. Shtetet e Bashkuara po vazhdojnë aktivitetet e rëndësishme në tranzicionin dhjetëvjeçar të forcave të sigurisë së Kosovës në forcat e kufizuara të mbrojtjes territoriale”, shprehet ai.
Ai e përshkroi Bosnjën si “ende përballë paqëndrueshmërisë politike dhe etnike”.
“Të inkurajuar nga ndikimi rus, obstruksionistët po kërkojnë autonomi më të madhe për entitetin politik të Bosnjës me shumicë serbe, Republika Srpska, në mënyrë që të dobësojnë autoritetet shtetërore dhe të pengojnë rreshtimin e mëtejshëm me institucionet perëndimore”,raporton ushtaraku amerikan, duke vënë theksin më pas në rolin e Kinës.
“Kina po përpiqet të zgjerojë ndikimin e saj në këtë rajon kryesisht përmes mjeteve ekonomike. Investimet kineze janë të përqendruara në infrastrukturën e transportit, energjisë dhe informacionit në shkallë të gjerë. USEUCOM është i shqetësuar për motivet e Kinës, pasi këto nisma i vendosin vendet anëtare të BE-së dhe NATO-s në një pozitë të palakmueshme dhe ndikojnë negativisht në sigurinë.
Për më tepër, Kina vazhdon të zgjerojë lidhjet e saj të mbrojtjes dhe sigurisë me Serbinë, veçanërisht përmes vizitave të nivelit të lartë, shitjeve të armëve dhe stërvitjeve,” shton ai.
