Si një nga liderit botërorë në fushën e dronëve, Izraeli ka qenë përgjegjës për më shumë se 60% të eksportit botëror që nga viti 1985, sipas portalit britanik Theguardian.com.
Sfondi ushtarak i Izraelit dhe burimet njerëzore i kthyen zhvilluesit lokalë në udhëheqësit e teknologjisë së përparuar shumë kohë përpara se këto sisteme të shkonin në titujt e medieve.
Numri i kompanive lokale që zhvillojnë teknologji në fushën e dronëve, duke mos përfshirë kompanitë qeveritare dhe publike, arriti në 50 në fund të vitit 2017, kryesisht të financuar privatisht, shkruan portali izraelit, I-hls.com, i specializuar në fushën ushtarake dhe të sigurisë.
Iren Reznikov, një menaxher i investimeve në fondin amerikan YL që investon në zhvillimet teknologjike në fazën e hershme, tha për forbes.co.il se fusha e dronëve “po zhvillohet shpejtë në Izrael, kryesisht gjatë tre viteve të fundit”. “Kjo fushë përfshin fuqinë punëtore me njohuri shumë cilësore në botën e fluturimit dhe softuerit”.
Si u bë Izraeli lider në këtë treg në zhvillim e sipër?
Së pari, si shumë teknologji të tjera, teknologjia e mjeteve ajrore pa pilot filloi në fushat ushtarake dhe të sigurisë. Ekspozimi ndaj zhvillimeve teknologjike mbresëlënëse dhe aplikacionet rezultuese ka sjellë në treg shumë sipërmarrës dhe inxhinierë që zgjodhën të vazhdojnë dhe zhvillojnë teknologjinë dhe të gjejnë përdorime shtesë për tregun civil.
Së dyti, siç vlerëson Forbes.co.il, Izraeli si një ‘Startup Nation’ është gjithmonë një pionier në miratimin e teknologjive të reja dhe përdorimin e tyre për të zhvilluar zgjidhje të pavend. Disa vjet më parë, kur tregu i dronëve në botë filloi të fitonte vrull dhe teknologjia u bë e arritshme dhe e disponueshme, kishte një nevojë në rritje për të gjetur më shumë përdorime dhe aplikacione. Sipërmarrësit dhe inxhinierët izraelitë identifikuan këtë nevojë dhe morën mundësinë. Ekosistemi izraelit reagoi me shpejtësi me produkte të ndryshme.
Tregu izraelit i dronëve përfshin katër fusha kryesore: Software dhe komponentët, platformat anti-drone dhe kibernetike, platformat autonome dhe furnizuesit. Ndër kompanitë, për shembull, është Aerodrome, i cili sjell teknologjinë e dronëvë në fushën e bujqësisë, duke bërë të mundur shfaqjen e fushave të gjera përmes droneve të pajisura me sensorë. Këto automjete ofrojnë disponueshmëri të lartë, me një kohë vendosjeje prej më pak se 40 minuta, një avantazh mbi helikopterët. Sipërmarrësi u frymëzua nga përvoja e tij ushtarake.
Edgybees filloi të zhvillojë një lojë të bazuar në AR për një garë me dronësh dhe e mori atë në botën e objektivave të operimit – përgjigja e parë e ekipeve të shpëtimit për ndërgjegjësimin emergjent dhe situacional përmes dronëve. Një kompani tjetër, Siteaware, zhvillon dronë për sigurimin e vendeve të ndërtimit.
Në fushën e sigurisë, Percepto, për shembull, zhvillon dronë autonome me vizion kompjuterik dhe inteligjencë artificiale për misionet e ndryshme të operuara sot nga ekipet njerëzore. Dronët e tij mund të shfaqin në mënyrë të pavarur një perimetër të caktuar, të tilla si përgjatë një gardh të sigurisë. Nëse droni zbulon një anomali, ai mund të përditësojë menjëherë qendrën e kontrollit dhe të transmetojë nga lart dukuritë në vendngjarje. Ose, nëse një sensor terren zbulon një anomali , droni mund “të marrë” automatikisht të dhënat e vendndodhjes, të arrijë skenën në një kohë shumë të shkurtër dhe të vëzhgojë zonën.
Disa kompani në Izrael zhvillojnë zgjidhje kundër dronëve, veçanërisht kundër përpjekjeve terroriste të mundshme duke përdorur dronët. Njëri prej tyre është Convexum, që furnizon zgjidhje për zbulimin dhe monitorimin e avionëve armiqësorë duke fituar kontroll dhe duke i bërë që ata të ulen pa dëmtime.
