Luftë mes amerikanëve dhe iranianëve në Siri

Militantët e mbështetur nga forcat e Gardës Revolucionare të Iranit sulmuan një bazë ushtarake amerikane në Sirinë jugore me drone dhe në të njëjtën ditë, një bazë tjetër e përdorur nga koalicioni i udhëhequr nga SHBA-të pranë kufirit lindor të Sirisë me Irakun u sulmua me raketa, shkruan NYT.

Zyrtarët amerikanë i panë sulmet e njëpasnjëshme më 15 gusht si më të sofistikuara se sulmet e mëparshme dhe kishin frikë se do të ketë të tjera.

Kjo shkaktoi një varg sulmesh këtë javë – duke përfshirë sulmet ajrore të SHBA-ve në tre netë radhazi kundër objektivave të lidhura me Iranin në Siri.

“Amerikanët i bënë të qartë Iranit, përmes kanaleve private, si dhe publikisht, se ata nuk po përpiqeshin të përshkallëzonin armiqësitë, por vetëm kërkonin të mbronin interesat e SHBA-ve”, tha një zyrtar amerikan, i cili foli në kushte anonimiteti për të diskutuar çështje të ndjeshme të sigurisë.

Shpërthimi ishte një kujtesë se si Siria, e copëtuar dhe e dobësuar nga më shumë se një dekadë e luftës civile, ka ofruar një terren pjellor për një mori luftërash ndërmjetëse që përfshijnë Iranin, Izraelin, Shtetet e Bashkuara, Rusinë, Turqinë dhe Shtetin Islamik.

Prania ushtarake e SHBA-ve – afërsisht 900 anëtarë të shërbimit – në Siri e bën atë një objektiv të mundshëm të zgjedhjes për ata lojtarë që kërkojnë të shprehin ankesat e tyre me Washingtonin ose aleatin e tij të ngushtë, Izraelin.

Zyrtarë të lartë amerikanë thanë se sulmet e 15 gushtit në dy bazat amerikane në Siri mund të kishin qenë një përpjekje iraniane për t’u hakmarrë për një sulm të mëparshëm izraelit.

Por Irani mohoi çdo lidhje me grupet në Siri.

Sulmi me dron, në bazën amerikane në al-Tanf, pranë kufirit në Sirinë jugore, erdhi një ditë pasi Izraeli goditi objektivat ushtarake në provincat siriane të Damaskut dhe Tartus, duke vrarë tre ushtarë sirianë.

Këto sulme kishin në shënjestër një bazë të mbrojtjes ajrore të ushtrisë siriane, ku shpesh janë të vendosur luftëtarët e mbështetur nga Irani, sipas grupit të monitorimit me bazë në Britani, Observatori Sirian për të Drejtat e Njeriut.

Luftimet e reja vijnë në një moment shumë delikat në marrëdhëniet SHBA-Iran, pasi të dyja palët po i afrohen marrëveshjes për ringjallur bërthamore që do të hiqte sanksionet ndaj Iranit në këmbim të kufizimeve në aktivitetet e tij bërthamore.

Duke pasur parasysh këtë, çdo sulm që shkakton një numër të madh viktimash nga secila palë rrezikon të largojë negociatat bërthamore jashtë kursit.

Megjithatë, zyrtarët amerikanë këmbëngulën se nuk ka asnjë lidhje midis sulmeve në Siri dhe negociatave bërthamore.

Vëzhguesit e tjerë kanë pyetur veten nëse sulmet nga forcat aleate me Teheranin mund të jenë një përpjekje e linjës iraniane për të prishur ndonjë marrëveshje.

Disa analistë iranianë thanë se i shihnin sulmet e SHBA-ve si përpjekje të administratës Biden për të qetësuar kritikët e marrëveshjes bërthamore dhe për të demonstruar se do të mbante një qëndrim të ashpër kundër Iranit edhe nëse arrihet një marrëveshje bërthamore.

Korpusi i Gardës Revolucionare Islamike është një krah i fuqishëm i forcave të armatosura të Iranit që operon paralelisht me ushtrinë./New York Times