Ai u pa për herë të fundit në publik në zyrat e Hezbollahut në Teheran, dy ditë pasi Izraeli vrau udhëheqësin e milicisë libaneze Hassan Nasrallah në periferinë jugore të Bejrutit të premten (27 shtator).
Që atëherë, nuk ka pasur asnjë gjurmë të gjeneralit Esmaïl Qa’ani, 67 vjeç, komandant i përgjithshëm i Brigadës al-Quds, forca elitë e Korpusit të Gardës Revolucionare Islamike (IRGC), përgjegjës për operacionet e jashtme me trupat ndihmëse të Teheranit që formojnë “boshtin e rezistencës”.
Informacionet që qarkullojnë në mediat izraelite pretendojnë se njeriu u plagos apo edhe u vra të enjten më 3 tetor në sulmin izraelit që synonte Hashim Safieddine, pasardhësin e pritshëm të Hassan Nasrallah në krye të Hezbollahut.
Mungesa e Esmail Qa’anit u vu re gjithashtu kur Udhëheqësi Suprem i Iranit Ayatollah Ali Khamenei drejtoi një ceremoni lutjeje në kujtim të ish-udhëheqësit të Hezbollahut.
Nëse zyrtarët iranianë nuk kanë reaguar ende ndaj këtyre spekulimeve, vetëm agjencia e lajmeve pro regjimit Mehr e ka mohuar informacionin, duke theksuar se komandanti ishte në “shëndet të përsosur”.
Dy zyrtarë iranianë thuhet se i thanë Reuters se Teherani dhe Hezbollahu kishin humbur çdo kontakt me të që nga sulmi që kishte në shënjestër Hashim Safieddine, me një nga burimet që siguroi se Esmaïl Qa’ani nuk ishte me këtë të fundit në atë kohë.
Javën e kaluar, pas vrasjes së Hassan Nasrallah, Esmaïl Qa’ani udhëtoi për në kryeqytetin libanez për të takuar zyrtarë të lartë të Hezbollahut dhe për të ndihmuar grupin të rimëkëmbet nga vala e sulmeve izraelite që la pa krerë në vetëm pak ditë qendrën komanduese të milicisë shiite, sipas New York Times, që bazohet në dëshmitë e tre zyrtarëve iranianë.
Ai ishte planifikuar gjithashtu të merrte pjesë në ceremoninë e varrimit të Hassan Nasrallah në Teheran.
Informator iranian?
Heshtja e Republikës Islamike rreth gjendjes shëndetësore të Esmaïl Qa’anit megjithatë ngjall shqetësim brenda bazës së regjimit.
Faqja iraniane e lajmeve pranë pushtetit Tabnak të shtunën i kërkoi IRGC-së të informojë publikun.
“Opinioni publik pret lajmet për gjeneralin tonë të gjallë dhe në shëndet të mirë”, shkroi ai.
Duke vazhduar: “Nëse gjenerali Qa’ani është gjallë dhe shëndoshë, mënyra më e mirë për të na sqaruar dhe siguruar se është mirë është të publikohet një video të shkurtër të tij”.
“Lënia pezull është ose e lidhur me kujdesin pët të mbrojtur Qa’anin ndërsa ai është në terren, ose për të blerë kohë për regjimin. Pranimi se ai është në Liban ose Siri do ta ndihmonte për ta bërë atë një objektiv. Për më tepër, nëse autoritetet iraniane konfirmojnë vdekjen e tij, ata do të detyrohen të hakmerren”, tha Afshon Ostovar, profesor i asociuar i çështjeve të sigurisë kombëtare në Shkollën Pasuniversitare Detare të Marinës Amerikane në Kaliforni, në llogarinë e tij në platformën X. “Irani ka kërkuar të shmangë një zjarr rajonal për një vit për të siguruar mbijetesën e regjimit të tij”.
Por ditët e fundit, mungesa e informacionit për këtë temë ka nxitur edhe thashethemet në rrjetet sociale sipas të cilave Esmaïl Qa’ani është një “informator” iranian që do të kishte informuar shërbimet e inteligjencës izraelite dhe do të lejonte eliminimin e drejtuesve të Hezbollahut, përfshirë Hassan Nasrallah.
Një personalitet përçarës
Gjenerali brigader pasoi Kassem Soleimanin, i vrarë gjatë një sulmi me dron amerikan në Irak më 3 janar 2020.
Një njeri i matur, i konsideruar shumë më pak karizmatik se paraardhësi i tij, Esmaïl Qa’ani u përshëndet me emërimin e tij nga lideri suprem si “një nga komandantët më të dekoruar” të IRGC.
Duke hyrë në Forcën Al-Kuds në 1993, ai u zgjodh si i dyti në komandë nga Kassem Soleimani në 1997, krenar për sukseset e tij ushtarake gjatë luftës Iran-Irak.
Nën udhëheqjen e tij, roli i Esmail Qa’anit ishte kryesisht i përqendruar në menaxhimin e punëve të brendshme të Brigadës Kuds, ndërsa Kasem Soleimani merrej me punët e jashtme dhe ishte shumë i afërt me grupet e lidhura me Iranin në rajon.
Sipas një analize të Institutit të Uashingtonit që daton në maj, Esmaïl Qa’ani nuk arriti të ruajë të njëjtën lidhje, duke u treguar “i ftohtë dhe formal” ndaj milicive siriane, irakiane apo jemenase.
Dhe karakteri i tij i dyshimtë, madje paranojak në lidhje me sigurinë e tij nuk do t’i kishte ndihmuar marrëdhëniet me përfaqësuesit e Teheranit.
“Ka’ani takohet vetëm me udhëheqës me prokurë brenda një kuadri të përcaktuar dhe në një atmosfere shumë formale, e cila ka ftohur marrëdhëniet midis tij dhe grupeve të lidhura me Iranin në rajon”, thotë Instituti i Uashingtonit, i cili vë në dukje karakterin përçarës të komandantit. shefi i Forcës Al-Kuds.
I izoluar, Esmail Qa’ani ishte pak më i tillë ndaj Hezbollahut, të gjithë udhëheqësit e të cilit janë anëtarë të brigadës që ai komandon. “Udhëheqësit e Hezbollahut mbështetën Ka’anin, u përpoqën të forconin pozitën e tij dhe marrëdhëniet e tij me grupet palestineze”, vazhdon analiza, gjë që do ta lejonte Esmaïl Qa’an të zinte një rol qendror në planifikimin e sulmeve të 7 tetorit me Hamasin.
Një operacion që do të kishte shkaktuar pakënaqësi në mesin e disa elementëve të al-Kuds-it duke akuzuar gjeneralin se e kishte miratuar operacionin pa njoftuar bordin e drejtorëve.
Marrë nga L’Orient le Jour dhe përshtatur për Albanian Post