Dita e Rinisë përkon me një periudhë tejet kritike për të rinjtë shqiptarë, për të cilët dëshira për të parë një të ardhme jashtë vendit duket e legjitimuar nga mungesa e perspektivës.
Sipas profesorit të sociologjisë Zyhdi Dervishi, ky është sinjali më i keq i mundshëm për vendin, sepse “është çështja më e rëndësishme të shoqërisë shqiptare sot dhe për shumë kohë”.
Sipas tij “hapësira shqiptare është tokë e bekuar nga perëndia, por pasuria më e madhe është ajo e rinisë. Rinia dhe shtresa e mesme kanë qenë gjithmonë faktorët kyç të përparimit të shoqërisë”.
Mundësitë janë, sipas tij, që ata të mbahen brenda, edhe me kushte të mira, edhe pse “vendi i keqmenaxhuar i shndërron shqiptarët në lypsarë të rreckosur”.
Profesori shtron një tjetër problem. “Po vazhdoi kjo hemorragji, do vijnë kombësi jo shqiptare që do të ndryshojnë strukturën e popullsisë, do të ishte humbje për popullin shqiptar. Të rinjtë kanë detyrim ta bëjnë Shqipërinë, më mirë se Zvicra, se hapësira jonë është më e mirë se ajo zvicerane, me pasuri ujore dhe minerare të jashtëzakonshme”.
Ai emocionohet kur kujton gjeneratën e parë të emigrantëve shqiptarë, ku “disa prej tyre ditët e para detyroheshin të vidhnin ushqime për të mbijetuar, por më pas nuk kryenin krime” dhe janë tashmë të integruar në shoqëritë që i kanë pritur.
Ndërkohë të rinjtë tanë të pavlerësuar, me stimuj të pakët për të krijuar klasën e mesme që është e domosdoshme dhe e pranishme në çdo shtet perëndimor, dhe si pasojë pre e veseve dhe deviancës, në kërkim të një pasurie të shpejtë.
