Forcat ajrore të Izraelit dhe militantët palestinezë shkëmbyen zjarr përtej kufirit të Gazës herët të enjten (21 prill), duke përkeqësuar një përshkallëzim që ka qenë tmerrësisht i ngjashëm me atë të luftës së Izraelit me Gazën, vitin e kaluar.
Dhuna dhe luftimet përgjatë frontit të Gazës, të nxitura nga trazirat ndërmjet policisë izraelite dhe palestinezëve në Jerusalem, duket të jenë ndër betejat më të ashpra ndërkufitare që nga lufta 11-ditore e vitit të kaluar. Kjo po ndodh pavarësisht përpjekjeve për të parandaluar përsëritjen e dhunës së vitit të kaluar.
Një raketë e lëshuar nga Gaza këtë javë shkatërroi një periudhë qetësie disamujore që pasoi luftën.
Militantët palestinezë hodhën dy raketa drejt Izraelit nga Rripi i Gazës të mërkurën vonë dhe të enjten herët si dhe avionët izraelitë goditën objektivat e militantëve në bregdetin, enklavën e sunduar nga Hamasi.
Një raketë ra në qytetin jugor izraelit të Sderot, një objektiv i shpeshtë dhe një tjetër ra në Gaza, tha ushtria izraelite.
Përleshjet ndezën sirenat e sulmit ajror nëpër pjesë të Izraelit jugor, duke prishur qetësinë e javës së Festës së Pashkës.
Të enjten herët, avionët luftarakë izraelitë kryen sulme ajrore në Rripin qendror të Gazës, njoftuan mediat lokale.
More footage of Iron Dome interceptions over Sderot pic.twitter.com/MP1RcxbScJ
— Emanuel (Mannie) Fabian (@manniefabian) April 20, 2022
Postimet në mediat sociale nga aktivistët treguan tymin që ngrihej në ajër. Ushtria izraelite tha se sulmet ajrore kishin për qëllim një vendndodhje militantësh dhe hyrjen e një tuneli që çon në një kompleks nëntokësor që mbante kimikate për të prodhuar raketa.
Ushtria më vonë tha se avionët e saj sulmuan një tjetër kompleks të Hamasit pasi një raketë anti-ajrore u qëllua nga Gaza. Ai tha se raketa nuk arriti të godiste objektivin e saj dhe nuk u raportua për të lënduar apo dëme.
Tensionet e fundit izraelito-palestineze vluan pas një sërë sulmesh vdekjeprurëse nga palestinezët kundër izraelitëve, të cilat pasuan me bastisje disaditore nga ushtria në një qytet të Bregut Perëndimor dhe u përhapën në përleshje të përditshme në Jerusalem.
Këtë vit, muaji i shenjtë mysliman i Ramazanit ka përkuar me Pashkët, një kohë e riteve fetare dhe vizitave nga një numër i madh njerëzish në Jerusalem.
Policia izraelite tha se dhjetëra protestues të maskuar u mblodhën në xhaminë Al-Aksa herët të enjten, mbyllën dyert dhe filluan të hedhin gurë dhe fishekzjarre.
Policia tha se ata u përpoqën të shpërndanin palestinezët duke përdorur “mjete për shpërndarjen e trazirave” dhe se forcat nuk hynë në xhami.
Përleshje të ngjashme kanë ndodhur gjatë gjithë javës, ndërsa ato më të ashpra shpërthyen në vend në fillim të këtij muaji, duke plagosur më shumë se 150 palestinezë dhe tre oficerë policie.
Palestinezët kanë akuzuar policinë izraelite për përdorimin e forcës së tepruar në vendin e shenjtë dhe mediat sociale palestineze janë mbushur me video që tregojnë forcat izraelite duke goditur ata që duket se janë palestinezë të paarmatosur, duke përfshirë gra.
Policia tha se palestinezët nxisin dhunën dhe publikuan videot e tyre që tregojnë të rinjtë palestinezë duke hedhur gurë dhe fishekzjarre drejt forcave të sigurisë. Sipas Policisë, palestinezët po e përdhosin faltoren e tyre dhe po i vënë në rrezik të tjerët.
Skenat e gjuajtjes me raketa dhe dhunës së përsëritur në Jerusalem kanë krijuar skena të ngjashme me atë të luftës së vitit të kaluar. Vitin e kaluar, dhuna u përhap edhe në qytetet e përziera hebreje-arabe, gjë që nuk ka ndodhur në valën aktuale të trazirave.
Të mërkurën, qindra ultra-nacionalistë izraelitë që valëvisnin flamurin marshuan drejt zonave kryesisht palestineze rreth qytetit të vjetër të Jerusalemit, një demonstrim i kontrollit izraelit mbi qytetin e diskutueshëm që shihet si një provokim nga palestinezët. Lufta e vitit të kaluar shpërtheu gjatë një marshimi të ngjashëm, kur militantët e Gazës, të deklaruar si roje të Jerusalemit, hodhën një breshëri raketash drejt qytetit të shenjtë.
Këtë vit, policia izraelite mbylli rrugën kryesore që të çon në Portën e Damaskut të Qytetit të Vjetër dhe në zemër të lagjes myslimane. Pas disa shtytjesh me policinë, marshuesit u mblodhën pranë barrikadave, duke valëvitur flamuj, duke kënduar dhe duke brohoritur.
Nacionalistët izraelitë organizojnë marshime të tilla në përpjekje për të pohuar sovranitetin mbi Jerusalemin lindor, të cilin Izraeli e pushtoi në vitin 1967, së bashku me Bregun Perëndimor dhe Gazën, dhe e aneksoi në një lëvizje që nuk njihet ndërkombëtarisht. Palestinezët kërkojnë një shtet të pavarur në të tri territoret dhe e konsiderojnë Jerusalemin lindor kryeqytetin e tyre.
Një faltore në majë të kodrës në qytetin e vjetër është terreni emocional i konfliktit izraelito-palestinez dhe qendra e rundeve të mëparshme të dhunës.
I njohur për myslimanët si kompleksi i Xhamisë Al-Aksa, konsiderohet si vendi i tretë më i shenjtë në Islam. Është, gjithashtu, vendi më i shenjtë në judaizëm, i nderuar nga hebrenjtë si Mali i Tempullit, vendi i tempujve të tyre biblikë.
Izraeli thotë se po ruan një status quo dekadash në vend, gjë që i pengon hebrenjtë të luten atje. Por, gjatë festës së Pashkës këtë vit, vizitat e hebrenjve janë rritur shumë dhe në disa raste hebrenjtë janë falur në kompleks. Palestinezët i shohin vizitat, nën shoqërimin e policisë, si një provokim dhe prelud të mundshëm që Izraeli të marrë vendin ose ta ndajë atë.
Për palestinezët, kompleksi i xhamisë, i administruar nga klerikët myslimanë, është gjithashtu një vend i rrallë në Jerusalemin lindor të aneksuar nga Izraeli, ku ata kanë një masë kontrolli.
Grupet militante palestineze në Gaza – Hamasi në pushtet dhe Xhihadi më i vogël Islamik – janë pozicionuar si mbrojtës të vendit të shenjtë të Jerusalemit. Të mërkurën, Hamasi tha se Izraeli do të mbante “përgjegjësinë e plotë për pasojat” nëse do t’i lejonte marshuesit “të afroheshin në vendet tona të shenjta”.
Tensionet janë rritur javët e fundit pas një sërë sulmesh vdekjeprurëse brenda Izraelit, operacioneve ushtarake izraelite në Bregun e pushtuar Perëndimor dhe përleshjeve të përsëritura midis izraelitëve dhe palestinezëve në kompleksin Al-Aksa.
Majin e kaluar, militantët palestinezë në Gaza hodhën raketa në drejtim të Jerusalemit, ndërsa një grup shumë më i madh prej mijëra izraelitësh mbajtën një marshim flamuri drejt qytetit të vjetër pas javëve të protestave dhe përleshjeve në dhe rreth Al-Aksa.
Këto ngjarje çuan në një luftë 11-ditore midis Izraelit dhe Hamasit që vrau mbi 250 palestinezë dhe 14 izraelitë dhe shkaktoi dëme të mëdha në Gaza.