Dërgesat perëndimore të armëve në Ukrainë kanë filluar të mbërrijnë që nga fillimi i sulmit rus në atë vend në fund të shkurtit të këtij viti. Ndërsa Kievi vazhdon të kërkojë të rrisë sasinë dhe cilësinë e këtyre armëve, Rusia vazhdon të ankohet se Perëndimi po e përdor Ukrainën si një fushë beteje kundër saj dhe po e furnizon vendin me lloje të ndryshme të armëve të avancuara.
Edhe pse Moska përmend sulmet pothuajse të përditshme ndaj dërgesave të armëve të huaja që ka Ukraina në deklaratat e saj, ajo vazhdon t’i bëjë thirrje Perëndimit të ndalojë furnizimin me armë të Kievit nëse vërtet dëshiron t’i japë fund luftës.
Ankesat ruse për armët që merr Kievi mund të dëgjoheshin edhe në deklaratat e ministrit rus të Mbrojtjes Sergei Shoigu, i cili përmendi katër lloje të këtyre armëve në fjalimin e tij në hapjen e Konferencës së Moskës për Sigurinë Ndërkombëtare.
Vlerësimet e inteligjencës britanike dhe raportet e mediave dhe ushtarakëve tregojnë se intensiteti i sulmit rus ndaj Ukrainës është ulur dhe se ai ndonjëherë ngadalësohet, e në raste të tjera dobësohet, falë armëve që ka Kievi.
Ministri rus i Mbrojtjes tha se Perëndimi fillimisht e furnizoi Kievin me raketa antitank Javelin, më pas me dronë, dhe më pas kaloi në raketahedhës HIMARS dhe obus. Ai theksoi se vendi i tij po punon për t’i shkatërruar ato armë.
Cilat janë ato katër lloje armësh dhe aftësitë e tyre? A janë vërtet këto armë përgjegjëse për frenimin e ushtrisë së dytë më të fuqishme në botë, e cila ka një industri të avancuar ushtarake në lloje të ndryshme të armëve konvencionale dhe jokonvencionale?
Raketat “Shtizë”
Që në fillim të sulmit rus në Ukrainë, SHBA njoftuan se kishin furnizuar ushtrinë ukrainase me sasi të caktuara të raketave Javelin dhe se kishin trajnuar ushtarë ukrainas për t’i përdorur ato.
Javelin janë raketa antitank të drejtuara nga njeriu që operojnë në parimin “gjuaj dhe harro”, që do të thotë se ata gjurmojnë objektivin vetë pas lëshimit. Kompanitë e njohura Raytheon dhe Lockheed Martin i prodhojnë ato për ushtrinë amerikane. Raketa hyri në shërbim në vitin 1996 dhe me njësinë e lëshimit peshon 22.3 kilogramë. Vetë njësia e lëshimit peshon 6.4 kilogramë. Gama efektive e qitjes është nga 75 metra në 2,500 metra, dhe distanca maksimale e qitjes është 4,750 metra.
Ka dy mënyra se si një raketë mund të shkatërrojë një objektiv: së pari, një sulm i drejtpërdrejtë në objektiva të hapura, ndërsa në rastin e dytë sulmon objektivat pas pengesave dhe më pas raketa fluturon në një lartësi të përshtatshme (lartësia maksimale 160 metra) për të anashkaluar pengesë dhe më pas goditi objektivin.
Bayraktar
Në fillim të luftës, Kievi iu drejtua Turqisë për të blerë një numër dronësh Bayraktar TB2, të cilët kanë luajtur një rol të madh në luftërat e fundit në Nagorno-Karabakh, Siri dhe Libi.
Dronët Bayraktar TB2 prodhohen nga kompania turke Baykar, e cila punon në fushën e mbrojtjes dhe aviacionit që nga viti 1984 dhe është një nga prodhuesit kryesorë në botë të mjeteve ajrore pa pilot.
Kompania Baykar, e cila filloi të eksportojë dronin e parë të prodhuar në vend në 2012, nënshkroi kontrata me21 vende për shitjen e avionëve Bayraktar TB2. Po ashtu, po punohet edhe në prodhimin e një sërë modelesh të tjera, veçanërisht Akinci, mjet i madh me 100 kompjuterë, për dallim nga Bayraktar TB 2, i cili përmban 40 kompjuterë.
Që nga fillimi i luftës, ushtria ukrainase ka publikuar pamjet e dronëve të saj që synojnë pozicionet e ushtrisë ruse, automjetet, tanket dhe stacionet e ushtarëve në qytete të shumta, veçanërisht rreth kryeqytetit Kiev. Sipas ekspertëve ushtarakë, Moska e ndaloi sulmin ndaj Kievit pikërisht për shkak të sulmeve ndaj forcave ruse në periferi të qytetit.
Vullnetarë të shumtë në disa vende evropiane kanë nisur disa fushata për të mbledhur kontribute financiare vullnetare për blerjen e dronëve Bayraktar që do t’i dorëzoheshin ushtrisë ukrainase.
Dronët quhen “vrasës të heshtur” sepse lëvizin në heshtje dhe mund të befasojnë armikun duke i bombarduar pa paralajmërim.
HIMARS
HIMARS M142 është një raketë-hedhës amerikan që u zhvillua në fund të viteve 1970, por ushtria amerikane dhe marinsat nuk e përdorën atë deri në vitin 2005.
Në qershor 2022, grupi i parë i raketave HIMARS mbërriti në Ukrainë për t’u përdorur në rajonin e Donbasit në lindje të vendit.
Sistemi HIMARS është një njësi armësh e lëvizshme që mund të lëshojë në të njëjtën kohë disa raketa të drejtuara me saktësi.
Një lëshues i vetëm mbart gjashtë raketa të drejtuara nga GPS me një rreze gati dyfishi më të madhe se sa M777, mund të ringarkohet në një minutë dhe kërkon një numër të vogël personeli për ta përdorur atë.
Ai është i pajisur me një kapsulë të madhe që mund të mbajë një raketë taktike ATACMS me një rreze veprimi prej 300 kilometrash.
Versioni i ri i sistemit raketor HIMARS 60, i cili u dërgua në Kiev, është më i lehtë dhe më i shkathët dhe është i montuar në rrota që mundësojnë transport të qetë.
Sistemi i lëshimit siguron mbrojtje kundër zjarrit të armëve të vogla, predhave artilerie, shpërthimeve të minave dhe pajisjeve shpërthyese të improvizuara.
Howitzers
Howitzer M198 155 mm të furnizuara për forcat ukrainase janë armë të lëvizshme artilerie në terren që mund të tërhiqen lehtësisht. Kërkesa është rritur kohët e fundit për këto armë portative me kamion, në vend të sistemeve tradicionale të artilerisë të montuara në shasi të gjurmuara, pasi ato janë më të lira për t’u prodhuar dhe mund të kryejnë të njëjtat detyra.
Howitzer që Uashingtoni i dorëzoi Kievit ndryshojnë në atë që janë dukshëm më të lehta, megjithëse kjo nuk ndikon në rrezen ose saktësinë e tyre, por i bën më të lehtë për t’u vendosur dhe transportuar në vende të ndryshme dhe në ndryshim.
Uashingtoni gjithashtu i pajisi këto obusa me një sistem GPS, i cili i mundëson lokalizimin e lehtë dhe të saktë të objektivave.
Kjo armë tradicionale e artilerisë, me ndihmën e inteligjencës amerikane, përveç fotove të marra nga dronët, është kthyer në një mjet për shënjestrimin e saktë të objektivave në konflikte në një vijë të gjatë beteje që shtrihet për më shumë se 500 kilometra në rajonin e Donbasit.