Edhe pse Kremlini është përpjekur që të mbajë qytetarët rusë në “terr informativ” sa i përket zhvillimeve në Ukrainë dhe disfatat e ushtrisë ruse apo krimet e kryera nga ushtarët e Putinit atje, informacioni duket se po rrjedh dhe po prek tashmë edhe njerëzit e thjeshtë në vend.
Informacioni ka shkaktuar zemërim në radhët e familjarëve të ushtarëve, madje ka dekurajuar ehe personat të cilët e mbështesnin fuqishëm agresionin ushtarak në Ukrainë.
Tani imazhet satelitore dhe dron nga lart Bilohorivkas tregon një histori marrëzie dhe shkatërrimi. Dhjetëra tanke ruse, automjete luftarake këmbësorie dhe kamionë ishin të shkatërruar, disa u fundosën në ujërat e lumit Donets nga një urë e thyer ponton, duke treguar për fatkeqësinë e fundit në luftën tre-mujore të Rusisë në Ukrainë.
Numri i përpjekjeve të Rusisë për të kaluar lumin, pjesë e ofensivës së saj të kushtueshme në lindje, është tronditëse: më shumë se 485 të vrarë dhe deri në 80 automjete të shkatërruara, sipas një vlerësimi , megjithëse nuk është konfirmuar asnjë numër i viktimave.
“Unë e shikoj qeverinë time krejtësisht ndryshe që nga fillimi i luftës,” tha Tatyana Efremenko, 39 vjeç, djali i së cilës Nikita Efremenko ishte rekrutë në kryqëzorin me raketa Moskva kur u fundos në një sulm me raketa ukrainase një muaj më parë . Ajo është ende në kërkim të djalit të saj.
“Ka disa gjëra shumë të ashpra që do të doja të thosha për udhëheqjen tonë, por ndoshta më mirë nëse nuk e bëja sepse do të më fusnin në burg për këtë.”
Yuri Butusov unveiled new footage from the failed crossing in Bilohorivka area.#Russia #Ukraine pic.twitter.com/bqyTIG0SNl
— BlueSauron👁️ (@Blue_Sauron) May 15, 2022
Në Ukrainën lindore të kontrolluar nga Rusia, gratë e luftëtarëve janë ankuar në kamera se burrat e tyre kishin mbetur pas ndërsa ushtarët rusë u tërhoqën përtej kufirit pranë Kharkiv. “Ata nuk janë dezertorë, vetëm ata që ia dolën të iknin me jetën e tyre,” i bërtiti një grua një zyrtari lokal.
Kievi ka thënë se ka eshtrat e mijëra ushtarëve rusë, por Moska nuk do t’i pranojë ato sepse kjo do ta detyronte të pranonte numrin e lartë të të vdekurve në luftë.
Ndërsa provat e shkatërrimit të Bilohorivka-s u bënë të qarta gjatë javës së kaluar, madje disa mbështetës të luftës, duket se po humbin besimin në mençurinë e udhëheqjes ushtarake të vendit.
“Derisa të dimë emrin e ‘gjeniut ushtarak’ që vendosi një grup taktik batalioni buzë lumit dhe ai të përgjigjet publikisht për të, atëherë nuk do të ketë kurrë reforma në ushtri,” shkroi Vladlen Tatarzky, pseudonimi i përdorur nga një bloger rus dhe ish-ushtar që ka më shumë se 300,000 abonentë në Telegram.
Ai në përgjithësi e ka mbështetur luftën.
“Si nuk mund të kujtohet këtu shoku Stalin, i cili me gjithë situatën e vështirë ushtarake nuk kishte frikë të merrte vendime të vështira për personelin? Nëse kjo nuk bëhet, atëherë asnjë mobilizim nuk do të na shpëtojë”, shkroi ai.
Rob Lee , një bashkëpunëtor i lartë në Programin Eurasia të Institutit të Kërkimit të Politikës së Jashtme, i cili dokumentoi disa nga ato reagime të kundërta ndaj luftës, vuri në dukje se një tjetër bloger i njohur shkroi se ishte idiotësi ose sabotim të bësh një gabim të tillë tre muaj pas luftës.
Dhe Igor Girkin, një komandant rus në terren gjatë luftës së 2014, i cili ka qenë kritik ndaj qeverisë gjatë këtij konflikti, u duk se po përpiqej të shfajësohej në lidhje me mbështetjen që më parë i kishte dhënë agresionit.
“Unë kam thënë disa herë se çfarë duhet bërë në situatën aktuale, kur është bërë e qartë se forcat tona nuk janë në gjendje t’i japin armikut qoftë edhe një disfatë të kufizuar në luftime tokësore dhe kur ne duhet të përgatitemi për një luftë të zgjatur, të vështirë, në shkallë të plotë”, tha ai.
Një muaj pas fundosjes së luftëanijes kryqëzor Moskva, qeveria ruse ka konfirmuar vetëm vdekjen e një anëtari të ekuipazhit dhe tha se 27 të tjerë ishin të zhdukur.
Megjithatë familjet e anëtarëve të ekuipazhit thonë se numri i të vdekurve mund të jetë deri në 200, madje shumë nga familjarët e tyre nuk kanë marrë asnjë konfirmim për atë që ka ndodhur me burrat, vëllezërit dhe djemtë e tyre.
“Askush nuk po më thotë asgjë,” tha Efremenko, djali i të cilit u zhduk ndërsa ishte pjesë e ekuipazhit të kësaj anijeje. Më kërkuan të firmosja një dokument që thotë se pranoj që djali im vdiq dhe më pas duan të më dëmshpërblejnë për vdekjen e tij. Të njëjtin dokument ua kanë dërguar edhe të gjithë prindërve të të gjithë rekrutëve të tjerë të zhdukur”, sqaroi ai.
Efremenko tha se ishte në një bisedë Telegram me më shumë se 80 anëtarë të familjes së atyre që ishin të zhdukur. Shumëve u është thënë që të mos flasin në shtyp ose të mos dalin publikisht.
“Ata po përpiqen të blejnë heshtjen time, por nuk do të ndodhë. Do ta kërkoj djalin tim deri në fund.I kam premtuar autoriteteve se nuk do të flas publikisht për djalin tim, por tashmë ka kaluar një muaj dhe njerëzit po harrojnë Moskvën. Njerëzit po ecin përpara, por ne kemi ende kaq shumë pyetje pa përgjigje: pse dreqin ishin rekrutët atje? Pse po luftonin? Askush nuk ka mundur të ma thotë këtë”, tha Efremenko.
Të hënën, qeveria ukrainase publikoi gjithashtu të dhëna të reja duke pretenduar se Ushtria e Parë e Tankeve e Gardës ruse humbi 131 tanke vetëm në tre javët e para të luftës, një nga periudhat më të përgjakshme të luftimeve për ushtrinë ruse.
“Të dhënat për humbjet e personelit dhe automjeteve për njësinë mund të jenë të vërteta”, tha Michael Kofman, drejtor i programit kërkimor në programin e studimeve për Rusinë.
Rusia publikoi për herë të fundit të dhëna për viktimat në fund të marsit, duke pranuar se 1,351 ushtarë rusë ishin vrarë dhe 3,825 u plagosën në muajin e parë të luftës. Qeveria nuk ka dhënë më shumë informacion mbi viktimat në një muaj e gjysmë të fundit, përveçse tha se ato ishin “të rëndësishme”.
Vlerësimet perëndimore kanë qenë 10 apo edhe 20 herë më të larta, me disa që sugjerojnë se Rusia ka humbur më shumë se 30,000 ushtarë që nga fillimi i luftës.
