“Është jetike që ju dhe unë ta kuptojmë njëri-tjetrin qartë. Ne duhet të sigurohemi që konkurrenca të mos çojë në konflikt”, tha Joe Biden për Xi Jinping, duke e pritur atë me një shtrëngim duarsh, 50 kilometra në jug të San Franciskos.
“Planeti është mjaft i madh që të dyja vendet të kenë sukses”, u përgjigj Xi.
“Është joreale që njëra palë të riformojë tjetrën. Konfliktet dhe përplasjet do të kishin pasoja të paqëndrueshme për të dy”.
Këto u thanë në takimin kokë më kokë mes liderëve të dy superfuqive në një vilë të rrethuar nga kopshtet angleze.
Vetëm pas takimit të shkurtër, presidentët e Shteteve të Bashkuara dhe Kinës folën me ekipet e tyre përkatëse prej 12 ministrash dhe këshilltarësh secili, në një forum të strukturuar në tre sesione.
Më pas rrugët e tyre u ndryshuan: presidenti amerikan mbajti një konferencë shtypi vetëm me gazetarët.
Lideri kinez, i cili nuk mori pjesë në pritjen e krerëve të shteteve dhe qeverive, darkoi në mbrëmje me Elon Musk, Satya Nadella të Microsoft dhe ndër të tjera me drejtuesit e Citigroup, Exxon Mobil, Apple.
Objektivat
Këto janë shenja të një shkrirjeje që vjen nga San Francisko.
Por nuk është një rikthim “në marrëdhëniet e 5 apo 10 viteve më parë”, nënvizon një zyrtar i administratës amerikane: E ardhmja e Shteteve të Bashkuara është ajo e konkurrencës me Kinën.
Më shumë se një seri objektivash specifike, samiti synon “të reduktojë rrezikun e konfliktit”.
Takimi është vendimtar për Shtëpinë e Bardhë, sepse “në vitet e fundit ne kemi parë centralizimin e pushtetit në duart e një njeriu të vetëm, Presidentit Xi, kështu që sinqerisht për të pasur diplomaci serioze, kjo duhet të bëhet në nivelin më të lartë. Nëse doni të keni ndryshime në sistemin kinez, kjo varet nga një takim kokë më kokë”, vijon burimi amerikan.
Pritshmëria përpara takimit ishte për rifillimin e komunikimeve midis liderëve ushtarakë të dy vendeve për të shmangur përshkallëzimin në kohë krize.
Përveç garancive se Shtetet e Bashkuara nuk mbështesin pavarësinë e Tajvanit, Kina është e interesuar për një shkrirje ekonomike.
“Proteksionizmi rëndon mbi ekonominë globale”, tha dje Xi.
Pekini do të donte të shmangte kufizimet e mëtejshme në eksporte dhe investime, pas atyre të gjysmëpërçuesve dhe inteligjencës artificiale (që nuk do të ndryshojë, paralajmërojnë amerikanët).
Një natë para takimit, në një ngjarje për mbledhjen e fondeve, Biden tha se kinezët “kanë probleme reale ekonomike”.
Shtëpia e Bardhë beson se Xi gjithashtu erdhi në Kaliforni për të treguar se ka kuptim të investosh në Kinë.
Ai ka parë vitet e fundit se disa investitorë po fokusohen në vende të tjera – Vietnam, Indi, Meksikë – për të diversifikuar linjat e tyre të furnizimit.
“Ne mbështesim diversifikimin, por në të njëjtën kohë besojmë se, përtej disa zonave të vogla që përfshijnë teknologji të ndjeshme, vazhdimi i investimeve në Kinë është i mirë për shëndetin e dy vendeve”, shpjegoi Shtëpia e Bardhë.
Tregtia dhe investimet janë pjesë e konkurrencës, por Biden thekson se ai nuk dëshiron shkëputje.
Pjesa e brendshme
Amerika dëshiron të tregojë se, pavarësisht luftërave në Ukrainë dhe Lindjen e Mesme, Indo-Paqësori mbetet një prioritet.
Por armiku më i madh është mosfunksionimi i brendshëm.
Kongresi nuk ka miratuar ende fondet e reja për Ukrainën.
Dhe presidenti do të kishte dashur të shpallte strategjinë e tij ekonomike “Korniza Ekonomike Indo-Paqësore” në forumin Apec në San Francisko: një sinjal që SHBA dhe aleatët e saj mund të bashkëpunojnë për të kundërshtuar ndikimin kinez.
Por Shtëpia e Bardhë ndryshoi planet në minutën e fundit, pas presionit nga disa demokratë në Kongres.
