Nuk është e lehtë të jesh serb në trupat ruse në fushëbetejën e Ukrainës, sepse rusët i dërgojnë pa municion në operacionet më të vështira dhe nëse rebelohen, torturohen brutalisht, akuzohen për spiunazh dhe madje ofendohen në mënyrë shoviniste.
Kjo nuk është propagandë ukrainase apo kroate, por një trajtim i tillë është raportuar nga snajperisti serb Dejan Beriq, i cili po rekruton serb në ushtrinë ruse.
Beriq vendosi të ankohej publikisht për komandën e Regjimentit të 119-të të Parashutës, në të cilin shërbejnë mercenarë të huaj dhe për këtë foli në një mesazh të publikuar në rrjetet sociale, ndërsa shërbimi rus i BBC-së tërhoqi vëmendjen në video.
Dejan Beriq është një nga mercenarët më të famshëm ballkanikë, i cili ka luftuar në anën e rusëve rebelë nga rajonet Donetsk dhe Luhansk që nga viti 2014. Ai është një rusofil i bindur që rekruton serbët në ushtrinë ruse, ndër të tjera, përmes kanalit të tij në YouTube me më shumë se 100,000 abonentë dhe së fundi ai ishte anëtar i grupit iniciativë të votuesve që mbështetën kandidaturën e Vladimir Putin për zgjedhjet presidenciale të marsit të këtij viti.
Dhe kur sipas Jutarnji List, një Putinist i tillë vendos të ankohet se si rusët i trajtojnë tmerrësisht serbët, kjo do të thotë se ai është në zjarr.
Fakti që Rusia po përpiqet të rekrutojë disa qindra serbë në ushtrinë e saj u raportua për herë të parë në gusht nga botuesi francez Intelligence Online. Në rekrutim merr pjesë shtetasi serb Davor Saviçiq, i cili formoi një togë të serbëve në PMC Ëagner në vitin 2014.
Në vitin 2016, Fontanka shkroi se Davor Saviciq, shenja e thirrjes Ëolf, ishte një “mik i vjetër” i komandantit të PMC Dmitry Utkin, i cili së bashku me Yevgeny Prigozhin organizuan rebelimin e Ëagnerit kundër Putinit, dhe më pas të dy vdiqën në një “aksident” avioni.
Supozohet se rreth njëqind vullnetarë serbë janë pjesë e trupave ruse dhe Beriq luajti një rol të rëndësishëm në rekrutimin e tyre.
Ata nuk morën pajisje dhe armë
Serbët e rekrutuar po luftojnë në njësinë “Ujku”, e cila është pjesë e regjimentit 119 të zbarkimit të Ryazanit, njoftoi Beriq. Por, sipas tij, komanda e regjimentit i trajton mercenarët serbë “si bagëti”, i quan “ciganë” dhe i pyet pse kanë ardhur të luftojnë në Ukrainë.
Beriq pohon se komanda nuk i lejonte serbët e sëmurë të shkonin për mjekim dhe herë pas here nuk u jepeshin pajisje ushtarake dhe armë. Kështu, në fund të dhjetorit 2023, komanda e regjimentit 119 urdhëroi mercenarët serbë të sulmonin pozicionet e forcave të armatosura ukrainase, duke u dhënë atyre vetëm “dy ose tre municione” për mitralozë.
Në përgjigje të kërkesave për armë shtesë, komandanti, sipas Beriqit, tha se armët e mbetura do të kapeshin nga serbët në betejë.
Pas kësaj, mercenarët serbë refuzuan të luftonin në regjimentin 119 dhe kërkuan që të transferoheshin në një njësi tjetër. Kjo i tërboi rusët, kështu që serbët, duke përfshirë edhe ata që u sëmurën, u shpallën kriminelë lufte, u hodhën nga gropat e tyre në të ftohtë dhe u mbajtën në rrugë për disa ditë pa ushqim dhe ujë.
Sipas Beriqit, komandantët rusë u përpoqën gjithashtu t’i detyronin mercenarët të sulmonin me kërcënime për “rrahje, pushkatim dhe burgim”.
Vizitë e policisë ushtarake
Kulmi erdhi kur në mëngjesin e 8 janarit, përfaqësues të policisë ushtarake erdhën te serbët dhe u kërkuan të nënshkruajnë se ishin spiunë.
“Policia ushtarake ka ardhur tek ata sot në mëngjes, ka hyrë në gropë, ka qëlluar në ajër, ka rrahur ushtarët me prapanicë, ua ka thyer disa koka. Kam frikë për jetën e këtyre njerëzve. Komanda e regjimentit 119 është një grup i organizuar kriminal. ”, tha Beriq, duke akuzuar komandantët e regjimentit se punojnë kundër ushtrisë ruse.
Në kanalin e tij në VK Telegram, ai shkroi fillimisht të hënën në orën 08:00: “Nuk është mirë mëngjes miq. Shikoni videon dhe postoni përsëri.”
Në videon e përmendur, janë dhjetëra ushtarë të maskuar që ankohen për pozicionin e tyre në trupat ruse.
Pak më vonë ai dërgoi një mesazh tjetër ku shkruhej: “E kuptoj që ndoshta do të futem në burg më vonë, por kjo mund të shpëtojë jetën e ushtarëve tanë”, pasuar menjëherë nga një mesazh tjetër:
“Kështu filloi, por kam frikë se do të përfundojë duke vrarë ushtarët tanë.”
Beriq shtoi se ai i bëri thirrje prokurorisë ushtarake të Donetskut dhe administratës së kreut të Çeçenisë që serbët të transferohen në detashmentin Akhmat, por “dikush nga regjimenti 119 nuk dëshiron ta përfundojë mirë”.
Këtë e ka bërë të ditur snajperi serb me shpjegimin se shpreson që informacionet për situatën me serbët të arrijnë tek presidenti rus Vladimir Putin dhe ministri i Mbrojtjes, Sergei Shoigu. Në fund, Beriq ka konstatuar se pas publikimit të këtyre videove, ai mund të ndiqet penalisht me artikullin “diskreditim” të ushtrisë.
