Duke ia njohur autoçefalinë Kishës Ortodokse Maqedonase të Kryepeshkopatës së Ohrit po shuhet një kontestim që ka zgjatur për më shumë se pesë dekada, shkroi e përditshmja zvicerane, Neue Zucher Zeitung (NZZ).
Gazeta rikujton se Kisha Ortodokse Serbe nuk e kishte njohur Kishën e ‘shkëputur’ Maqedonase që nga viti 1967, dhe se kjo ndryshoi njëherë e mirë të martën e kaluar, transmetoi Deutsche Welle.
Sipsa NZZ-së, në vitet e 60-ta, autoritetet socialiste mbështetën pavarësinë e Kishës Maqedonase “në mënyrë që të fuqizohej identiteti maqedonas në klimën historikisht të diskutueshme”, por se patriarku serb dhe kisha nuk ia njihnin këtë gjë.
“Skizmi nuk është se kishte pasur pasoja legale dhe kishtare”, thotë gazeta zvicerane.
Në tekst përshkruhet se sa e rëndësishme ishte lëvizja e Patriarkut Ekumenik Bartolome për të njohur Kishën Ukrainase në vitin 2019, dhe që nga atëherë përpjekjet e fuqizuara të Kishës Maqedonase kanë vazhduar.
“Vetëm mund të spekulojmë mbi arsyet e asaj se çfarë e nxiti Kishën Ortodokse Serbe të dorëzohet”, thotë eksperti kishtar, Stefan Kuve për NZZ-në.
“Kisha Ortodokse Serbe mbase mund të ketë nxjerrë mësimet nga skizmi mes Kishës Ruse dhe Ukrainase”, thotë Anargiros Anapliotis, asistent profesor në ligjet kishtare ortodokse në Mynih.
“Ndoshta Beogradi ka arritur në përfundim se të ndahesh në mirëbesim është më mirë se të ndahesh definitivisht me argumente”.
Ai shton se Kisha Ortodokse Serbe në Maqedoni të Veriut ka interesa tjera pronësore.
Teologu nga Bern-i, Stefanos, Atanasija, është i mendimit se autoritetet serbe ishin në dijeni rreth lëvizjeve që po bënte kisha. Përkatësisht, në një kohë kur Serbia dhe Presidenti i saj, Aleksandër Vuçiç, janë shënjestër të kritikave ndërkombëtare për shkak të qëndrimeve të tyre karshi Rusisë, kjo i shërbeu si mundësi Beogradit që ta paraqesë veten në një dritë konstruktive.
Ekspertët e intervistuar nga NZZ janë dakord se autoçefalia e KOM-it është një fitore e Patriarkut Bartolomeu në garën kundër Patriarkanës së Moskës.
Por, siç thotë Anargiros Anapliotis, ky nuk ka gjasa të jetë një precedent që mund të përdoret diku tjetër në Ballkan.
“Edhe në Mal të Zi është ndarë një kishë kombëtare nga Patriarkana Serbe”, shkruan NZZ. “Megjithatë, ka qenë gjithmonë një projekt politik i presidentit malazez Milo Gjukanoviç”.
“Ndryshe nga Maqedonia e Veriut, shumica dërrmuese e popullsisë ortodokse në Mal të Zi i përmbahet Patriarkanës së Beogradit. Në një të ardhme të parashikueshme, nuk mund të pritet asnjë ndryshim në mbështetjen e Kishës Malazeze – as në vetë vendin, as në Ortodoksinë botërore”, përfundon gazeta zvicerane.
